Theo quan niệm của người Việt Nam, việc sang cát, cải táng là một trong những việc để con cháu thể hiện sự chu đáo, hiếu kính với những đấng sinh thành đã khuất, các bậc tổ tiên trong nhà. Chính vì thế vào dịp cuối năm, rất nhiều gia đình đã tiến hành cải táng cho những người thân đã khuất được 3 – 5 năm. Nhưng vì sao các gia đình thường xây phần mộ cuối năm?
Tại sao người ta thường chọn cải táng, xây sửa phần mộ vào cuối năm?
Tại nhiều nơi, cuối năm chính là thời điểm thuận lợi nhất để người ta tiến hành cải những những mộ đã hung táng được 3 – 7 năm. Thời gian cải táng nhộn nhịp nhất diễn ra vào khoảng tháng 10 âm trở đi. Theo nhiều người nhận định, sở dĩ nhiều người lựa chọn cải táng vào khoảng thời gian này và tiến hành xây luôn mộ mới cho người thân bởi một số lý do dưới đây:
- Thời tiết cuối năm đã vào mùa lạnh, khí trời hanh khô, ít mưa nên thuận lợi cho việc bốc mộ
- Không mưa nên việc đào bới thuận tiện, dễ dàng và ít bị ảnh hưởng bởi thời tiết
- Khí hậu mát mẻ nên khi bật nắp quan ít mùi hơn, sạch sẽ và không ám vào những người hoạt động cải táng.
- Tết đến người đã khuất có “nhà mới” để cư trú
- Hợp phong thủy, theo đúng quan niệm và tập tục phương Đông
Đây có lẽ là những lý do hợp lý nhất để người ta lựa chọn dịp cuối năm bốc mộ cho những người thân đã khuất.
Các lưu ý cần bỏ túi khi xây phần mộ dịp cuối năm
Việc bốc mộ, cải táng là một trong những nghi thức vô cùng quan trọng trong văn hóa người Việt. Theo phong thủy, nó không chỉ là việc chăm sóc, chu đáo vẹn toàn cho người đã khuất, mà nó còn tồn tại và có ảnh hưởng mật thiết tới sự hưng suy của dòng họ, gia tộc. Vì thế trước khi tiến hành xây mộ hay cải táng, các gia đình thường rất cầu kỳ, xem phong thủy, xem ngày một cách cẩn thận.
Lựa chọn hình dáng mộ sao cho phù hợp
Tùy từng vùng miền sẽ xây dựng hình dáng lăng mộ sao cho phù hợp nhất. Hiện nay, các ngôi mộ cải táng tại Việt Nam thường được xây theo kiểu: Hình chữ nhật, hình tròn, hình mai rùa, mộ nấp liếp, hình trứng ngỗng, mộ trúc cách,…
Các mộ mặc dù mang hình dáng khác nhau nhưng chung quy lại trên đỉnh mộ đều phải có một phần để cỏ xanh có thể mọc được. Người ta quan niệm đây là cửa ngõ giúp ngôi mộ lưu thông khí âm dương thuận hòa.
Nhiều gia đình có điều kiện lựa chọn chụp quách, ốp đá, ốp gạch, chạm khắc mộ tỉ mỉ để ngôi mộ trông bề thế, đẹp hơn.
Định hướng vị trí phong thủy cho ngôi mộ mới
Cải táng xong xây mộ mới, đây là ngôi nhà cuối cùng mà người đã khuất yên nghỉ. Vì thế việc xem và định hướng về mặt phong thủy cực kỳ quan trọng. Trước khi xây dựng, gia đình nên tìm đến các thầy phong thủy cao tay trong làng để nhờ họ hỗ trợ cắm hướng mộ, tìm địa điểm đẹp để xây dựng.
Trong phong thủy, khi lựa chọn nơi xây dựng mộ tối kỵ những vùng trồng cây lớn xung quanh mộ, bởi khi cây lớn nhanh, rễ cây sẽ đâm xuyên sang mộ, ảnh hưởng tới sự an nghỉ của người đã khuất. Bên cạnh đó cây quá to sẽ che khuất minh đường của ngôi mộ.
Xây mộ cần con trưởng đứng ra làm
Công việc chủ trì đại cục khi tiến hành bốc mộ cần được con trưởng của người đã khuất đứng ra lo. Người này sẽ có trách nhiệm đi xem ngày, chuẩn bị và phân công con cháu trong nhà mỗi người một việc thực hiện nhiệm vụ. Trong quá trình cải táng, con trưởng cần phải bao quát toàn bộ mọi thứ, tránh để sinh ra sai sót ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình.
Không xây mộ lại tại các vị trí hung táng
Một điều kiêng kỵ trong xây dựng phần mộ chính là việc xây mộ tại vị trí đã hung táng. Nếu khi xây dựng mộ mới chẳng may gặp phải huyệt mộ đã hung táng tuyệt đối nên tránh đi, chọn chỗ khác (quan niệm như là cướp nhà của người khác dù người ta đã rời đi). Nếu không còn vị trí nào nữa thì nên đào bỏ hết đất cũ của ngôi mộ hung táng rồi mới tiến hành làm việc. Khi xong việc thì nên dùng đất sạch, đất mới để lấp mộ.
Tính toán xây dựng kích thước mộ phần sao cho hợp lý
Kích thước mộ còn tùy thuộc vào vai vế của người đã khuất trong họ (đối với những mộ xây quy tập theo nghĩa trang gia đình), kích thước mộ cũng phụ thuộc nhiều vào kinh tế của các gia đình. Ngoài ra khi xây dựng, gia đình còn phải cẩn thận tính toán, đòi hỏi chính xác mộ phần được làm đúng kích thước đã đưa ra trước đó (bao gồm: dài, rộng, cao). Các mộ phần khi cải táng phải được xây dựng lại phù hợp với 4 cung: Cung quý nhân, cung phúc lộc, cung thiên tài, cung tể tướng. Như vậy thì mới đảm bảo con cháu sau này làm ăn tấn tới, phát tài phát lộc, gia đình thuận hòa.
Thực hiện thủ tục cải táng khi mặt trời đã khuất núi
Trong quá trình cải táng bắt buộc phải thực hiện khi mặt trời đã khuất núi, không được thực hiện khi mặt trời còn lên. Bởi theo phong thủy, mặt trời đại diện cho dương khí, khi xương người chết gặp khí dương quá mạnh sẽ trở nên mục rữa, nhanh chóng tiêu tan.
Rất nhiều nơi họ đã lựa chọn vào ban đêm để tiến hành bật nắp quan, đưa người đã chết lên tắm rửa sạch, xếp vào quách và tinh mơ sáng thì hạ huyệt xây mộ mới. Huyệt mộ mới xây nên dùng giấy vàng trải lót xuống đáy mộ, dùng cổ tiền đè chặn, dùng hương xông tẩm để mộ mới ấm hơn.
Với các thông tin trên, hẳn bạn đọc đã biết vì sao các gia đình thường xây phần mộ cuối năm rồi chứ. Xây dựng mộ phần ngay ngắn, chỉnh trang, đẹp đẽ là một phần hiếu thảo của con cháu đối với người đã khuất. Đây là một tập tục rất ý nghĩa đối với người Việt Nam.